نویسنده
SWOT چیست؟ تجزیه و تحلیل SWOT در کسب و کارتان
اگه به خوبی از نقاط قوتت آگاه باشی و بدونی که چطوری می‌تونی ازشون به نفع خودت استفاده کنی، در حرفه خودت موفق‌تر میشی. به همین ترتیب اگه از نقاط ضعفت هم آگاه باشی، می‌تونی بهتر مدیریتشون کنی تا مانع رشدت نشن.
به همین خاطر در هر موقعیت شغلی که هستی باید تحلیل SWOT شخصی رو انجام بدی.
SWOT مخفف:
نقاط قوت (Strengths)
نقاط ضعف (Weaknesses)
فرصت‌ها (Opportunities)
تهدیدها (Threats) است.
تجزیه و تحلیل SWOT، فرآیند مؤثریه که متخصصان برای ارزیابی نقاط قوت و ضعف درونی ازش استفاده می‌کنن. بعد هرگونه فرصت و تهدید خارجی احتمالی که ممکنه ناشی از اون نقاط باشه رو مورد تجزیه و تحلیل قرار میده. انجام این کار هم برای افراد متقاضی کار و هم برای کسایی که به دنبال پیشرفت کارین، مفیده. به وسیله اون میتونن نقاط قوتشون رو به کار بگیرن، نقاط ضعفشون رو مدیریت کنن، از فرصت‌ها استفاده کنن و تهدیدها رو از بین ببرن. اساساSWOT تجزیه و تحلیل برنامه‌ای استراتژیک برای رشده.
اولین بار استفاده از آنالیز SWOT در دهه ۱۹۶۰ توسط عده‌ای بازرگان به نام‌های ادموند پی لرند (Edmund P. Learned)، سی رونالد کریستن (C. Roland Christensen)، کنت اندروز (Kenneth Andrews) و ویلیام دی گات (William D. Guth) انجام گرفت. بعد در سال ۱۹۸۲ توسط هاینز وایریچ (Heinz Weihrich) به کمک مدل ماتریسی، چهار گروه نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید ترسیم شد تا تجزیه و تحلیل SWOT آسون‌تر شه.
چرا باید تجزیه و تحلیل شخصی SWOT رو انجام بدی؟
هر فرد حرفه‌ای صرف نظر از جایگاهی که در حرفه خودش داره، تجزیه و تحلیل شخصی swot برایش مفیده. اگرچه به نظر می‌رسه تصریح نقاط قوت و ضعف، کاری بیهوده باشه )با توجه به اینکه تو مطمئناً بیشتر بهشون واقفی( اما نوشتن اونا روی کاغذ یا در سندی که همیشه جلوی چشمته، برای تجزیه و تحلیل و بازگشت به گذشته و مشاهده روندکاری امری مفیده. در حالی که ممکنه تو این تصور رو داشته باشی که به تمامی فرصت‌ها و موقعیت‌ها دسترسی داری و از هر تهدیدی آگاهی ولی با استفاده از این متد می‌تونی از فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی که ممکنه متوجهش نشده باشی، آگاه بشی.
علاوه بر این برای پر کردن تحلیل شخصی SWOT زمان زیادی لازم نیست و این کار نیز ضرری برای تو نداره.
مدل SWOT کسب‌وکار شما
برای شروع یک برگه کاغذ و یا سند word در کامپیوتر کافیه. جدولی با چهار قسمت ایجاد کن. هر قسمت سوالاتی در مورد نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات داره.
برای پیدا کردن نقاط قوت خودت باید بتونی به این سؤالات پاسخ بدی.
- برتری تو نسبت به بقیه (یعنی گواهینامه‌ها، ارتباطات، آموزش و غیره) چیه؟
- آیا مهارت خاصی رو بهتر از بقیه انجام میدی؟
- آیا منابع شخصی داری که بتونی ازش استفاده کنی؟
- آیا روابطی داری که بتونی با استفاده از اون برای دستیابی به اهدافت سود ببری یا بتونی از طریق اون با افراد با نفوذ ارتباط برقرار کنی؟
- آیا دست‌آوردهایی کسب کردی که بتونی به داشتنشون افتخار کنی؟
- آیا تا به حال مهارتهای کاریت، کارفرمایان یا همکارانت رو تحت تاثیر قرار داده؟
- آیا صفات پسندیده و ارزشهای اخلاقی داری که بقیه نداشته باشن؟
- آیا سابقه‌کاری داشتی که بقیه از داشتنش بی‌بهره‌ان؟
- در انجام چه نوع کارهایی به طور ذاتی مناسبی؟
- تا حالا برای توسعه چه مهارت‌هایی کار کردی؟
وقتی درباره نقاط قوتت سؤال میشه باید در پاسخگوییش صادق باشی و نباید نگران این موضوع باشی که ممکنه توسط بقیه تحقیر یا مسخره شی. چون این امر فقط مخصوص خصوصیات فردی خود توست.
لیست سوالات نقاط ضعف
- آیا از انجام دادن وظیفه خاصی به دلیل کمبود اعتماد بنفس خودداری می‌کنی؟
- آیا به آموزش یا تمرینی که فرا گرفتی، کاملاً اطمینان داری؟
- تحصیلاتت در چه سطحیه؟
- آیا کارفرمایان یا همکارانت نکاتی رو در مورد پیشرفت کاری بهت تذکر میدن؟
- بعضی از عادات نامطلوب شغلیت (به عنوان مثال کم کاری، بی نظمی، زودرنجی و غیره) چیه؟
- خصوصیات شخصی در مورد خودت که می‌خوای روی اون کار کنی چیه؟
- به نظر تو کدوم مهارتت نیاز به بهتر شدن داره؟
- در گذشته چه برخوردی با استرس ناشی از کار داشتی؟
- چطوری می‌خوای اعتماد به نفست رو تقویت کنی؟
- آیا مهارتی هست که رقبات نسبت به تو در اون برتری داشته باشن؟
به یاد داشته باش که باید نسبت به نقاط ضعف خودت صادق باشی. باز هم این خصوصیات فردی برای توست و اگه نمی‌تونی نقاط ضعفت رو بپذیری و تحمل کنی؛ نمی‌تونی روی اونا کار کنی و به خودت کمک کنی تا شاهد پیشرفت در حرفه‌ات باشی.
وقتی که نقاط قوت و ضعفت رو ارزیابی کردی باید به فرصت‌های پیش روت توجه کنی.
وقتی می‌خوای به فرصت‌ها و تهدیدهای فکر کنی، شروع با "فرصت ها" ممکنه راحتتر باشه. سعی کن خودت رو با افرادی مقایسه کنی که دوست دارید برای شغل یا ارتقاء بعدی باهاشون رقابت کنی. بعد تا حد امکان فرصت‌های خودت رو مورد ارزیابی قرار بده و راه‌حل‌های مناسبی برای دستیابی بهشون پیدا کن. در اینجا به چند نمونه اشاره می‌کنیم:
- آیا فناوری جدیدی وجود داره که استفاده ازش برات مفید باشه؟
- آیا صنعتت در مسیر رشد قرار داره؟ اگه هست، چطوری می‌تونی از بازار استفاده کنی؟
- چطوری می‌تونی از ارتباطاتت با افراد مختلف بهره ببری تا بهت کمک کنن و یا مشاوره بدن؟
- آیا روندهایی در صنعت وجود داره که بتونه تاثیر مثبتی بر رشدت بذاره؟
- آیا رقبای تو در کاری که در انجام دادنش برتری داری، ناکامن؟
- آیا در صنعت یا شرکت شما خلأیی وجود داره که تو بتونی اونو پر کنی؟
- آیا رئیس یا شرکتت در انجام پروژه‌ای نیاز به مهارتت داره؟
- آیا مشتریان یا فروشندگان یا ارباب رجوع‌ها شکایاتی دارن که تو توانایی حلشون رو داشته باشی؟
- آیا کنفرانس‌ها، رویدادها یا کلاس‌های دیگه‌ای وجود دارن که بتونی برای بهبود روند کاریت در اونا شرکت کنی؟
- آیا فرصت کاری جدیدی وجود داره که تو رو وادار کنه روی مهارتهای جدید کار کنی؟
حتماً به تهدیدات توجه داشته باش. وقتی صحبت از تهدیدها به میون میاد باید ذهنت رو باز نگه داری و اجازه ندی که مانع کارت بشن. از این گذشته هدف از ایجاد یک تجزیه و تحلیل براساس SWOT اینه که در شغل خودت حرفه‌ای‌تر شی، نه اینکه بترسی وعقب نشینی کنی.
- آیا در حال حاضر در محل کارت با موانعی روبه رویی؟
- آیا با همکاران یا شرکت‌های دیگه در حال رقابتی؟
- آیا شغل و یا صنعتت تحت تاثیر عواملی مثل فناوری یا اقتصادن؟
- آیا شرکتت از نظر مالی ثبات داره؟
- آیا عوامل مالی مثل بازپرداخت شرکت، مشتریان، فروشندگان وجود داره که ممکنه برای تو مشکلی ایجاد کنه؟
- آیا در شرکت تو امکان رشد وجود داره؟
- آیا فرهنگ حاکم در شرکتت در تضاد با روحیه پیشرفت، بهره‌وری یا موفقیت کارکنانه؟
- آیا با مسائل خانوادگی در شرکت روبرویی که ممکنه روی کارت تأثیر بذاره؟
- آیا ممکنه نقاط ضعفی که در تو وجود داره منجر به تهدیدی بشه؟
همچنین می‌تونی از افرادی که در اطرافتن بخوای که برای تکمیل این چهار قسمت کمکت کنن. بعضی اوقات بقیه میتونن مواردی رو ببینن که ما نمی‌تونیم اونارو تو خودمون ببینیم. اطرافیان همچنین ممکنه بتونن در مورد اینکه چطوری نقاط ضعف رو به نقاط قوت و همچنین تهدیدها رو به فرصت‌ها تبدیل کنی، بهت مشاوره بدن.
بعد از اینکه تجزیه و تحلیل SWOT خودت رو کامل کردی، باید مطمئن شی که نقاط قوتت با فرصت‌ها تطابق دارن و در اون زمینه‌ها اقدام کنی. از سوی دیگه هم باید نقاط ضعفت رو با تهدیدها مطابقت بدی تا راه‌حل‌ها و موقعیت‌های مناسبی رو برای رفع ضعف‌ها و جلوگیری از تهدیدها پیدا کنی.
نمونه‌ایی از SWOT شخصی
حالا که متوجه شدی تجزیه و تحلیل شخصی SWOT چیه و چطوری می‌تونه بهت در کسب و کار کمک کنه. حالا به مثال زیر توجه کن:
نویسنده
نظرات شما: